تاریخچه: در زمان صدارت میرزا تقی خان ملقب به امیر کبیر در دوران ناصر الدین شاه روستایی در 5 کیلومتری تهران توجه وی را به خود جلب می نماید و همین امر سبب می شود علاوه بر دیگر آبادانی های امیرکبیر محله امیر آباد هم بنا شود. گفته شده است در این محله علاوه بر آن که اراضی برای کشاورزی و باغبانی ایجاد شد قنات های متعددی به واسطه آب و هوای مطبوع امیر آباد احداث شد که این روستا به عنوان محلی برای استراحت و ییلاق و قشلاق امیر کبیر در نظر گرفته شد. در آن زمان ناصر الدین شاه متوجه توجه بیش از حد امیر کبیر به این ناحیه گردید و دستور دارد که در نزدیکی این محله مکانی به نام قورخانه برای نگهداری وسایل لشکر بنا نمایند. در دوران پهلوی قورخانه تبدیل به قزل قلعه گردید و به عنوان زندانی در اختیار ساواک قرار داده شد، بعد از پیروزی انقلاب اسلامی این زندان به طور کلی تخریب و در بخشی از آن میدان میوه و تره بار و در بخش دیگری فروشگاه شهروند برای خدمت رسانی به اهالی محله احداث شد. بعد از دوران ناصر الدین شاه تا قبل از سال 1320 مردم در زمین های امیر آباد بیشتر به کشت گندم مشغول بودند ولی بعد از آن از سال 1320 تا 1324 این محله در اختیار نیروهای نظامی آمریکایی قرار گرفت و ساختمانهایی برای سربازان آمریکایی، کارخانه یخ سازی، کارخانه برق، ساختمان تصفیه خانه و... ایجاد شد. در این محله یک ساختمان فرهنگی در سال 1328 برای دانشجویان دانشگاه تهران بنا شد که به کوی دانشگاه یا خوابگاه دانشگاه تهران معروف می باشد. بعد از آبادانی این محله منازل مسکونی و مراکز دانشگاهی بسیاری بنا شد ولی جالب است بدانید که این محله از بزرگراه چمران تا میدان راه آهن ادامه داشته است ولی بعد از انقلاب اسلامی محدوده این محله به خیابان کارگرمحدود گردید.

مرزبندی: دسترسی های این محله از سمت غرب به بزرگراه چمران و محله گیشا، از سمت شرق به محله یوسف آباد و بزرگراه کردستان، از سمت شمال به محله ده ونک و بزرگراه شهید همت و از سمت جنوب به بلوار کشاورز منتهی می گردد. هم اکنون این محله جزء منطقه 6 تهران به حساب می آید.

محدودیت ترافیکی: شامل طرح زوج و فرد است

اتوبوس و تاکسی: خوشبختانه چه در داخل محله و چه در بزرگراه های اطراف محله امیر آباد خطوط تاکسی رانی و اتوبوس بسیاری وجود دارد که می توان توسط آن ها به محلات دیگر تهران دسترسی داشته باشید.

پمپ بنزین: خوشبختانه در محله امیر آباد در نزدیکی بزرگراه چمران پمپ بنزین پل گیشا دسترسی به پمپ بنزین را میسر نموده است همچنین در ضلع شرقی این محله پمپ بنزین امیر اباد هم نیاز ساکنین محله را برطرف نموده است.

دسترسی به مترو: دسترسی به مترو در هر محله ای به عنوان یک حسن شناخته شده به صورتی که اگر در خود محله یا نزدیکی محله ایستگاه مترویی وجود داشته باشد افراد بسیاری مترو را برای رفت و آمدهای خود انتخاب می نمایند. خوشبختانه در نزدیکی محله امیر آباد چندین خط مترو مانند ایستگاه مترو دانشگاه تربیت مدرس، ایستگاه مترو انقلاب و ایستگاه مترو میدان جهاد وجود دارد که تنها کافیست توسط تاکسی و اتوبوس خود را به یکی از این خطوط مترو برسانید.

امکانات: مراکز خرید محله امیر آباد تهران همانطور که گفته شد محله امیر آباد به عنوان محله ای که قطب فرهنگی و علمی تهران است شناخته می شود به دلیل آن که در این محله دانشگاه و دانشکده های زیادی وجود دارد. خوشبختانه علاوه بر توجه به دانشگاه باید گفت که دارای مجتمع های مسکونی معروف و برج های بلندی هم می باشد و همچنین مراکز خرید و فروشگاه های بسیاری در سراسر محله دیده می شود. از جمله مراکز خرید این محله می توان به مرکز تجاری احسان، مرکز تجاری A.S.P، فروشگاه شهروند، فروشگاه هاکوپیان و... اشاره نمود. بوستان ها، مراکز فرهنگی و گردشی محله امیر آباد تهران در هر محله می توان چندین بوستان بزرگ و کوچک مشاهده نمود که به عنوان یک محل مناسب برای گردش و تفریح کودکان انتخاب می شود ولی در این بین در محله امیر آباد باید گفت که دارای بوستان های متعددی نظیر پارک مینو، بوستان صبا، بوستان بنفشه، بوستان شهدای دانشجو و پارک رفتگر است که این میزان سرانه فضای سبز برای محله ای به این بزرگی بسیار اندک است. البته باید توجه نمود که در بخش جنوبی محله امیر آباد بیشتر مراکز فرهنگی نظیر دانشگاه ها وجود دارد و کمتر منزل مسکونی به چشم می خورد و البته در انتهای محله امیر آباد هم در اختیار سازمان انرژی اتمی بوده و به صورتی است که حق هیچ گونه عکس برداری و فیلم برداری در این محدوده ممنوع می باشد. از جمله مراکز ورزشی محله امیر آباد می توان به استخر صدف، باشگاه تیر اندازی با کمان پارتیا و مجتمع ورزشی در این محله قرار دارد. در اطراف این محله چندین مرکز تجاری، گردشی معروف وجود دارد که شامل پارک لاله، مرکز خرید لاله، بازارچه لاله، موزه فرش، موزه هنرهای معاصر، فروشگاه اتکا و بازار میوه و تره باز جلال آل احمد می باشد.