تاریخچه: حسین‌علی خان مویدالممالک به عنوان یکی از بزرگترین ملاک محله زعفرانیه محسوب می گردید ولی بیشترزمین های حسین علی خان زراعی بوده و تا محله باغ فردوس کنونی هم ادامه داشته است ولی با احداث خیابان ولیعصر به دستور رضا شاه محله زعفرانیه از باغ فردوس جدا گردید به نحوی که هم اکنون جنوب محله زعفرانیه به خیابان ولیعصر منتهی می گردد. از مهمترین بخش های محله زعفرانیه محله اسد آبادی است که به عنوان یک خاطره شیرین در ذهن پدر بزرگ و مادر بزرگ هایمان ثبت شده است. اگر از قدیمی های محله سوال بکنید با حسرت از باغ های زیبای این محله صحبت می نمایند و در عقیده آنها زیبایی محله زعفرانیه به وجود این باغ های زیبا بوده است. از مهمترین باغ های محله زعفرانیه باغ خیامی، باغ مروان، باغ زند کریمی و... است که اکثر آن‌ها دچار تغییرات بسیار زیادی شده اند ولی تنها باغی که توانسته است تا به حال ظاهر قدیمی خود را حفظ نماید باغ خیامی در بهترین منطقه از محلات تهران است. به دلیل آن که این محله به عنوان یکی از محلات تهران شناخته شده است دارای خانه های قدیمی با قدمت بالایی می باشد ولی در این جا یکی از مهمترین نکته هایی که حائز اهمیت است تغییر شکل ظاهری ساختمان ها می باشد که رفته رفته بیشتر خانه های قدیمی تخریب شده و تنها آپارتمانهایی با معماری زیبا به چشم می آید ولی اگر به دنبال خانه های قدیمی و تاریخی محله می گردید باید به شمالیترین نقطه محله زعفرانیه بروید. در قدیم در این محله چهار قنات، آب انبار معروف خدایی و یک حمام وجود داشت. یکی از نکات جالب محله آن است که به دلیل وجود اداره برق در محله به برق بامداد معروف بوده ولی بعد از گذشت زمان در دوران قاجار به نام محله زعفرانیه معروف می گردد. یکی از مهمترین دلایل نام گذاری به نام محله زعفرانیه به دلیل وجود درب زعفرانی رنگ کاخ سعد آباد است. در گذشته به دلیل آن که محلات کمتر در تهران وجود داشته افرادی با سطح درآمد متوسط در محله زعفرانیه زندگی می کردند ولی در حال حاضر افرادی با سطح درآمدی بالا در محله ساکن هستند.

بافت انسانی: اسدآباد هسته اولیه شکل‌گیری محله زعفرانیه بوده و اقوام مهاجر مختلفی از لر‌ها، ترک‌ها و نایینی‌ها را در خود جای داده است. اسدآباد، از محل‌های قدیمی زعفرانیه است، اکثر کوچه‎‎های منشعب از خیابان اصلی آن مانند خود محله که در بن‌بست کوه البرز قرار دارد، بن‌بست است. با حرکت از سمت جنوب به سمت شمال زعفرانیه تغییر سبک معماری بیشتر مشهود می گردد. در بخش‌های شمالی قدمت خانه‌ها بیشتر بوده و تغییر بافت جدید به قدیم پررنگ‌تر به چشم می آید و کوچه‌ها نیز تنگ‌تر می‌شوند. در کل، هرچه از شمال زعفرانیه به سمت جنوب آن پیش برویم، خانه‌ها لوکس‌تر و مدل ماشین‌ها بالاتر و مادامی که به مرکز زعفرانیه نزدیکتر شویم این تغییر محسوس‌تر است. زعفرانیه مسیر فرعی رسیدن به تجریش است، به همین دلیل بار ترافیکی سنگینی در خیابان ساسان و بعد از آن در خیابان آصف در محدوده وجود دارد. همچنین ترافیک و شلوغی خیابان ولیعصر به کوچه‌ها و خیابا‌ن‌های زعفرانیه کشیده شده و اهالی را با مشکلاتی مواجه میکند. معابر اصلي محله، خيابان‌هاي زعفرانيه (فلاحی)، آصف (اعجازی)، ماکویی پور و اسدآباد است. زعفرانیه از گران‌‌ترین محله‌های تهران و خوش آب و هواترین آن‌ها به شمار میرود. ساخت و سازهای همیشگی موجود در آن سبب شده تا سازندگان یک تا دو سال، پیاده‌روها را به نفع خود مصادره کرده و مشکلات فراوانی را برای تردد ساکنان به وجود ‌آورند.

مرزبندی: محله زعفرانیه به عنوان یکی از مهمترین محلات تهران با وجود آن که در نزدیکی تجریش قرار دارد ولی از نظر دسترسی باید گفت که نزدیکترین اتوبان به این محله اتوبان چمران است و یکی از شاهراههای اصلی به نام خیابان ولیعصر در جنوب محله زعفرانیه واقع گردیده است. همچنین مهمترین خیابان های معروف و اصلی در محله زعفرانیه خیابان آصف، خیابان مقدس اردبیلی، خیابان الف و خیابان زعفرانیه (خیابان فلاحی) است.

محدودیت ترافیکی: ندارد

اتوبوس و تاکسی: از لحاظ تاکسی باید گفت که تنها دو خط تاکسی در محله وجود دارد. یکی مربوط به تاکسی های خیابان اسد آباد و دیگری تاکسی های گذری از ولنجک است. مبداء تاکسی اسدآباد و مقصد آن میدان تجریش است. از میدان تجریش هم به بیشتر مناطق و محلات تهران تاکسی وجود دارد. تاکسیهایی که از این محله عبور می کنند خیابان آصف زعفرانیه را پوشش دهی می نمایند.

پمپ بنزین: در محله زعفرانیه متاسفانه نمی توان پمپ بنزینی در داخل محله پیدا نمود بنابراین می توان گفت که نزدیک‌ترین جایگاه های سوخت در این محله شامل پمپ بنزین واقع در خیابان ولیعصر در نزدیکی پارک قلمستان، پمپ بنزین ولنجک و جایگاه سوخت 206 واقع در بلوار دانشجو می باشد.

دسترسی به مترو: در هر کجای محله زعفرانیه که باشید برای آن که بتوانید از طریق مترو جابجا شوید حتما باید به نزدیکترین ایستگاه مترو یعنی مترو تجریش بروید. ایستگاه مترو تجریش در نزدیکی میدان قدس تجریش قرار دارد. البته برای رسیدن به مترو تجریش بهتر است از تاکسی استفاده نمایید.

امکانات: جاذبه های توریستی و گردشی محله زعفرانیه حالا نوبت آن فرا رسیده که که درباره یکی از مهمترین محلات تهران که از نظر جاذبه گردشگری و توریستی به عنوان یکی از بهترین محلات شناخته شده است صحبت نماییم. در این محله با توجه به آن که یکی از مهمترین محلات تهران است جاذبه های گردشگری فراوانی را در خود جای داده که شامل موارد زیر می گردد. چند نمونه از مراکز گردشگری و تفریحی منطقه شامل رصد خانه زعفرانیه، فرهنگستان هنر و توچال است. 1.مجموعه تاریخی و گردشی سعد آباد این مجموعه زیبا وبا شکوه مربوط به دوران قاجار می باشد ولی شکوه و آبادانی آن از دوران رضا شاه پهلوی است که با ساخت کاخ های زیبا چشم نواری می نماید. در این مجموعه 19 کاخ وجود دارد که جدیدترین کاخ مربوط به دختر کوچک محمد رضا پهلوی (لیلا) است. در حال حاضر بیشتر کاخ های این مجموعه به موزه تبدیل شده و چند کاخ به ریاست جمهوری و پذیرایی از میهمانان خارجی اختصاص دادهاند. 2. باغ موزه تماشاگه زمان این باغ موزه که در قدیم منزل حسین خداداد است مربوط به دوران قاجار میباشد. در این موزه می توان ابزارهای زیادی از جمله زمان سنج و گاه شماری را پیدا نمود. هم اکنون در این باغ موزه می توان علاوه بر تماشای زیباییهای آن از امکانات رفاهی و رستوران موجود در باغ استفاده نمود. نشانی: خیابان زعفرانیه، نبش چهارراه بغدادی مراکز خرید محله زعفرانیه در تمامی محلات تهران مراکز خرید بسیار و فراوانی وجود دارد ولی در این بین محله زعفرانیه با جای دادن پاساژ و مراکز خرید بسیاری به عنوان یکی از مهمترین محلات تهران مطرح گردیده است. در مراکز خرید این محله می توانید انواع و اقسام برندهای معروف دنیا از لحاظ آرایشی و بهداشتی، پوشاک و... پیدا نمایید. در بیشتر این مراکز خرید علاوه بر برندهای دنیا امکانات رفاهی دیگری مانند رستوران، کافی شاپ و... در نظر گرفته شده است. مهمترین مراکز خرید محله زعفرانیه شامل مرکز خرید پالادیوم، مرکز خرید پلازا، مرکز خرید بامیک زعفرانیه می باشد. در مرکز خرید پالادیوم می توانید از هایپر مارکت مجهز آن هم خرید نمایید. در اطراف محله زعفرانیه مرکز خرید ارگ ، مرکز خرید تندیس و مرکز خرید گالریا هم برای خرید بسیار مناسب است. بوستان ها، مراکز تفریحی و ورزشی با وجود آن که بیشتر مناطق محله زعفرانیه را منازل مسکونی، اداری و تجاری تشکیل داده است ولی با این وجود بوستان و مراکز تفریحی خوب و مناسبی را در خود جای داده است. از جمله آن می توان به بوستان زعفرانیه، بوستان ریحان، بوستان تندرستی، بوستان ارغوان، مجموعه فرهنگی و ورزشی زعفرانیه و باشگاه بدنسازی کاپ زعفرانیه اشاره نمود. در این محله علاوه بر وجود مراکز گردشی و فرهنگی باید به سفارت خانه ها هم اشاره کرد به نحوی که در این محله چندین سفارت خانه مهم را می توان مشاهده نمود. سفارت برزیل، سفارت بلاروس، سفارت غنا، سفارت آفریقای جنوبی، سفارت خانه ویتنام و سفارت خانه یمن در محله زعفرانیه وجود دارد.