تاریخچه: محله تجريش هزاران سال پيش طجرشت ناميده مي شد. طغرل در زمان تجريش فوت كرد و جنازه او براي دفن به ري منتقل شد. مقبره صالح ابن موسي كاظم برادر امام هشتم، دليل ديگري بر قدمت اين محله است. زماني كه خبر وليعهدي برادرش را مي شنود از عراق به ايران مي آيد. شايد شخصي به نام حسن بهبهاني در پل كرخ كه همان كرج فعلي است در تعقيب امامزاده بوده و او را در باغ گلشن روستاي تجريش به شهادت مي رساند. مردم محلي به خاطر احترام وي به ائمه براي او گنبد و بارگاه درست مي كنند. محله تجريش در منطقه شميرانات واقع است، ولي آن چه كه در حال حاضر مشاهده مي كنيم در زمان قديم بدين گونه نبوده است و بيشتر محله را شامل باغ هاي بزرگ و روستاها و خانه هاي ييلاقي بود. مردم تهران براي گذران اوقات فراغت به محله تجريش مي آمدند تا از آب و هواي خنك آن استفاده كنند. در فصل هاي بهار و تابستان، كارگراني از شهرهاي طالقان، لرستان، نظنز، نايين و چند شهر به محله تجريش مي آمدند و در كنار مردم محلي به باغداري و كشت محصولات كمك مي كردند. اين كارگران تصميم گرفتند كه در محله تجريش باقي بمانند و به تدريج جمعيت محله زياد شد. محله تجريش در زمان رضاشاه مدرن شد و اين بخاطر اين بود كه رضاشاه اين محله را به عنوان محل ييلاق خود انتخاب كرد. جاده قديم شميران تا انتهاي تجريش ادامه يافت و كم كم سواري ها جاي چهارپايان را گرفتند. همه اين عوامل دست به دست هم داد و موجب شد تا مردم تهران به سوي تجريش روانه شوند و به تدريج با جمع آوري محصولات باغات، غرفه هايي در ميدان تجريش راه اندازي كردند و محصولات خود را به فروش رساندند. البته حجره هايي را براي كارهاي تجاري و انواع مشاغل ديگر مانند چلنگري (عوض كردن نعل اسب، تيز كردن داس و درست كردن گل ميخ براي در) احداث كردند كه مغازه داران موظف به پرداخت اجاره براي حجره خود شدند. بازار تجريش به تدريج رونق گرفت و پيشرفت كرد و به تدريج مغازه هاي ديگري مانند لبنيات فروشي، عطاري، قصابي ، قهوه خانه و بقالي هم به جمع مغازه داران اضافه شد، ولي بايد بگوييم كه كل مغازه ها تا 50 سال پيش سرقفلي نداشتند و همه بازار روباز بود. روبازبودن بازار به تعطيلي بازار در زمان بارش باران و برف سنگين دامن مي زد و باعث مي شد تا مردم كمتر براي خريد به بازار تجريش مراجعه كنند. به همين دليل بازاريان تصميم گرفتند كه سقفي براي بازار درست كنند و به همين دليل با چوب سقف بازار را پوشاندند و براي چوب،خشت و گل، براي مغازه هاي خود، شيرواني درست كردند. كسبه و اصناف در سال 1352تصميم گرفتند كه با سقف هاي چوبي و حلبي جايگزين سقف هاي آهني كرده و در كل سقف بازار را يكپارچه كردند. اين سقف تا زمان تصميم سازمان ميراث فرهنگي مبني بر مرمت سازي سقف پابرجا بود و موجب شد تا بازار تجريش باشكوه به نظر برسد. در آن زمان سازمان ميراث فرهنگي تصميم گرفت كه سردرمغازه ها را با كتيبه هاي سنتي كاشي كاري شده تزئين كند كه در نهايت به شكل امروزي درآمد.

بافت انسانی: محله تجريش در دامنه هاي رشته كوه البرز قرار دارد و ميدان تجريش در ارتفاع 1600 متري نسبت به سطح دريا قرار دارد. آب و هواي محله تجريش معتدل و متمايل به سرد است. بيشترين دماي آن در تابستان 36 درجه و كمترين آن در زمستان منفي 20 درجه است. در محله تجريش قنات هاي بسيار زيادي وجود دارد و هنوز هم برخي از آن ها داراي آب هستند كه مي توان به قنات امامزاده صالح، قنات محمديه، قنات مقصود بك در كنار رود دربند، قنات سرپل تجريش و قنات كهريز اشاره كرد. جمعيت محله تجريش در سال 1335 شمسي، 26525 نفر بود و در سرشماري به حدود 40000 نفر رسيد و در نهايت در سرشماري 1375 شمسي، بخاطر اين كه محله تجريش به شهر تهران متصل است و در كل در محدوده تهران بزرگ قرار دارد، جمعيت اين محله به همراه با جمعيت تهران ذكر مي شود.

مرزبندی: تجریش از غرب به خیابان ولی عصر، از جنوب به خیابان تختی و قیطریه ، از شرق به خیابان شریعتی و از شمال به میدان قدس می رسد .

محدودیت ترافیکی: ندارد

اتوبوس و تاکسی: در اين محله پايانه تجريش قرار دارد كه به بسياري از نواحي مانند جماران، دركه، اتوبوس هايي مسافران را جابجا مي كنند. علاوه براين، خط 7 اتوبوس هاي تندرو مسافران را از تجريش به محلات پايين شهر نيز منتقل مي كنند. ايستگاه هاي تاكسي ، در ميدان تجريش، پايانه شهرداري و چهارراه پاسداران قرار دارند.

پمپ بنزین: پمپ بنزين هاي شريعتي، ولي عصر و نياوران نزديك ترين جايگاه هاي سوخت گيري براي مردم تجريش هستند.

دسترسی به مترو: ايستگاه مترو تجريش اولين ايستگاه خط يك متروي تهران است و در تقاطع خيابان شريعتي و ميدان قدس واقع است.

امکانات: محله تجريش شمالي ترين محله تهران است كه گاهي اوقات به آن قله تهران نيز مي گويند. اين محله جزء تاريخچه شهر تهران محسوب مي شود. خيابان ها و كوچه هايي كه به ميدان تجريش ختم مي شوند عبارتند از: خيابان شهرداري، جلال وند، ملكي، ولي عصر، دربندي، ثبت، ثقفي و گوگل. خيابان شهرداري بين ميدان تجريش و ميدان قدس واقع است و گوگل كوچه اي است كه به امامزاده صالح منتهي مي شود. خيابان هاي بوعلي، صاحبي، آشتياني منفرد و حكمت خيابان هايي هستندد كه به صورت استاندارد ساخته نشده اند و جزء مناطق فرسوده و قديمي تهران محسوب مي شوند. به ميدان قدس در گذشته ميدان تجريش مي گفتند و ميدان تجريش نيز ، سرپل تجريش ناميده مي شد كه در دوران بعد از انقلاب، اسامي خيابان ها نيز تغيير كرد. شما در محله و بازار تجريش مي توانيد هر محصولي را پيدا كنيد. مغازه هاي صنايع دستي از مهم ترين مغازه هاي بازار تجريش هستند و همه صنايع ايران در اين بازار در يك جا جمع شده اند. در مغازه هاي صنايع دستي مي توانيد ترمه، خاتم، مينا، سفال همدان، ظروف مسي اصفهان، گليم و جاجيم كردستان و كرمان و ساير صنايع دستي را مشاهده كنيد. آجيل و خشكبار نيز در بازار تجريش بسيار زياد ديده مي شود. شما مي توانيد هر نوع آجيلي را در بازار تجريش بيابيد. پسته رفسنجان ، گز اصفهان، شيريني هاي تبريز، و زعفران خراسان در بازار تجريش فروخته مي شوند و بسياري از توريست هاي خارجي، از آجيل و خشكبار بازار تجريش خريد كرده و آن ها را به عنوان سوغاتي به همراه خود مي برند. ادويه هاي بسيار زيادي در بازار تجريش فروخته مي شوند. در بازار تجريش تنوع ادويه ها به قدري زياد است كه به طور يقين مبهوت خواهيد شد. بسياري از كدبانوهاي تهراني براي خريد ادويه به بازار تجريش مي آيند. مهم ترين فروشگاه ها و اماكن اين محله عبارتند از: • اداره برق تجريش • اداره پست تجريش • بيمارستان شهداء • بنياد شهيد شميرانات • كاخ موزه سعدآباد • بازار تجريش و حسينيه • مسجد همت • امامزاده صالح • تكيه بالا (حسينيه بزرگ تجريش) • مركز خريد سانا • مركز خريد البرز • مركز خريد ميري • مركز خريد ارگ تجاري • مركز خريد بعثت • مركز خريد پالاديوم • مركز خريد قائم • سازمان تامين اجتماعي • مركز خريد تنديس • سفارت بلژيك • سفارت دانمارك • بوستان آرزو • بوستان بانو • باغ سفارت آلمان • باغ سفارت روسيه • موزه موسيقي تهران