سقوط سنگین معاملات در بازار مسکن «تهران»
در حالیکه بانک مرکزی گزارش بازار مسکن اسفند ۹۸ را منتشر نکرده، اما این بانک روز گذشته گزارش فروردین ۹۹ مسکن تهران را منتشر کرد که حاوی نکات مهمی درباره عمق رکود تجارت مسکن در کلان شهر تهران بود.
مطابق گزارش «تحولات بازار مسکن شهر تهران در فروردین ماه سال ۱۳۹۹» که توسط اداره بررسی‌های اقتصادی بانک مرکزی ایران منتشر شده، تعداد معاملات آپارتمان‌های مسکونی شهر تهران با کاهش ۸۷.۸ درصدی نسبت به اسفند گذشته از ده هزار و ۲۱۴ واحد به هزار و ۲۴۳ واحد سقوط کرده است. تعداد معاملات بازار مسکن تهران در مقایسه با فروردین سال ۱۳۹۸ نیز ۶۳.۷ درصد کاهش یافته است.
این در حالی است که تعداد معاملات بازار مسکن تهران در فروردین ماه سال گذشته خورشیدی نیز نسبت به فروردین سال ۱۳۹۷ بیش از ۳۲ درصد کاهش یافته و به سه هزار و ۴۲۳ واحد رسیده بود چرا که مطابق گزارش بانک مرکزی ایران، متوسط تعداد معاملات واحد‌های مسکونی در تهران طی فروردین ماه سال‌های ۹۵ تا ۹۷ افزون‌تر از ۵ هزار مورد بوده است.
گفته می شود شیوع ویروس کرونا در کشور باعث شده معاملات آپارتمان‌های مسکونی در تهران در فروردین ماه امسال به طور چشمگیری کاهش یابد؛ شیوع کووید ۱۹ همچنین کاهش جزئی قیمت املاک معامله شده را هم در بر داشته است. این افت قیمت به معنی کاهش قیمت متوسط نیست و فقط آپارتمان‌های مورد معامله را دربر می‌گیرد.
بر اساس این گزارش در اولین ماه سال ۱۳۹۹ فقط ۱۲۴۳ آپارتمان در پایتخت معامله شده است.
با این حساب تعداد معاملات در فروردین ماه نسبت به ماه قبل (اسفند ۱۳۹۸) و ماه مشابه سال قبل (فروردین ۱۳۹۸) به ترتیب ۸۷/۸ و ۶۳/۷ درصد کاهش نشان داده است.
آمار‌های مرتبط با معاملات مسکن که بانک مرکزی آن را منتشر کرده، برگرفته از سامانه ثبت معاملات املاک و مستغلات ایران است که توسط اداره بررسی‌ها و سیاست‌های اقتصادی بانک مرکزی تهیه می‌شود. در گزارش بانک مرکزی همچنین به کاهش قیمت مسکن در معاملات انجام شده در پایتخت در فروردین ماه هم اشاره شده است.
بر این اساس، قیمت متوسط هر متر مربع آپارتمان‌های معامله شده در اولین ماه امسال در تهران ۱۵/۳ میلیون تومان اعلام شده؛ در اسفند این رقم ۱۵ میلیون و ۶۲۸ هزار تومان اعلام شده بود. این کاهش در حالیست که متوسط قیمت‌های معامله شده در تهران از فروردین ماه پارسال تا فروردین امسال نزدیک به ۳۶ درصد افزایش یافته است.
در معاملات فروردین ماه امسال منطقه ۵ تهران با ۱۹۳ معامله بیشترین تعداد معاملات را به خود اختصاص داد. کمترین تعداد معاملات هم مربوط به منطقه ۱۹ تهران بود که در اولین ماه سال فقط شاهد ۱۵ معامله بود.
منطقه ۵ شهرداری تهران شمال و شمال غرب پایتخت را در بر می‌گیرد. در میان مناطق بیست و دو گانه تهران، گرانترین خانه‌ها در منطقه یک تهران بودند که قیمت متوسط قیمت یک متر مربع آن بیش از ۳۱ میلیون تومان بوده است.
بر پایه گزارش بانک مرکزی ایران، واحد‌های مسکونی با ارزش ۴۵۰ تا ۶۰۰ میلیون تومان با اختصاص ۱۰.۳ درصد، بیشترین سهم از معاملات انجام شده در فروردین ماه را به خوداختصاص داده‌اند و در مجموع در این ماه، حدود ۵۱.۶ درصد از معاملات به واحد‌های مسکونی با ارزش کمتر از ۱.۲ میلیارد تومانی تعلق داشته است.
همچنین از مجموع ۱۲۴۳ واحد مسکونی معامله شده در تهران، واحد‌های ۱ تا ۵ سال ۴۱.۵ درصد معاملات بازار را در اختیار داشته‌اند و بالاترین سهم از معاملات انجام شده نیز با ۱۲.۶ درصد به واحد‌های مسکونی با زیربنای ۶۰ تا ۷۰ مترمربع اختصاص یافته است.
بانک مرکزی ایران در پایان این گزارش خاطر نشان کرده که با وجود رکود معاملات مسکن، شاخص اجاره مسکن در شهر تهران و در کل مناطق شهری ایران طی فروردین گذشته به ترتیب ۲۸.۷ و ۳۱ درصد نسبت به ماه مشابه سال قبل، افزایش یافته است.
تسنیم نیز در این باره می نویسد: طی سال‌های اخیر به طور معمول بانک مرکزی نیز به فاصله چند روز پس از گزارش‌های دفتر اقتصاد و برنامه‌ریزی وزارت راه، اقدام به انتشار گزارش می‌کرد. این در حالی است که تا دیروز یعنی ۶ فروردین ۹۹ این گزارش منتشر نشد و این بانک اقدام به انتشار گزارش تحولات بازار مسکن در مناطق ۲۲ گانه تهران طی فروردین ۹۹ کرد. مشخص نیست چرا و به چه دلیل بانک مرکزی انتشار گزارش اسفندماه بازار مسکن را از برنامه کاری خود حذف و آن‌ها را منتشر نکرده است. سئوالی که روابط عمومی بانک مرکزی بایستی به آن پاسخ دهد.