همراه با افزایش قیمت مسکن چه اتفاقاتی خواهد افتاد؟
افزایش قیمت مسکن
همانطور که می‌دانید، امروزه دغدغه دولت در واقع این است که چگونه برای خانوارهایی که مسکن مشخصی ندارند مکانی را برای زندگی مشخص کند. یکی از الگوهایی که مشخصاً در زمینه مسکن موفق بوده است در واقع مدل مسکن ویژه بود توانست منجر به توانمند شدن خانوارهای بسیاری در زمینه مسکن شود.
اما سوالی که در اینجا پیش می‌آید این است که همراه با افزایش قیمت مسکن چه اتفاقاتی خواهد افتاد؟
در سال اخیر، قیمت مسکن به گونه‌ای تغییر کرد که بسیاری از افراد دیگر امیدی به این ندارند که بتوانند صاحب خانه شوند. براساس جدیدترین اخباری که توسط بانک مرکزی از تحولات بازار ارائه شده است، در اردیبهشت ماه سال 98 قیمت مسکن برای خرید در تهران به چیزی حدود 12 میلیون و 670 هزار تومان رسیده است که نسبت به ماه مشابه در سال 97 چیزی حدود 112 درصد افزایش قیمت داشته است. آیا این قیمت مسکن غیرقابل باور نباشد؟
تبعات افزایش قیمت مسکن در بازار
افزایش قیمت مسکن در واقع آینده‌ای نامعلوم را برای این بازار به ارمغان آورده است. این تبعات هم جنبه‌های اقتصادی و هم جنبه‌های سیاسی را به دنبال داشته است که در اینجا به برخی از آن‌ها خواهیم پرداخت:
افزایش اجاره بها و افزایش فشارهای روحی و مالی به مستاجرین
همانطور که می‌دانید روندی که امروزه بازار مسکن در حال طی کردن آن است شامل افزایش قیمت مسکن به صورت غیر قابل کنترل است. زمانیکه قیمت مسکن افزایش پیدا می‌کند بازار اجاره بها هم دچار تلاطم می‌شود. این مساله زمانی مهم‌تر می‌شود که زمانی که صحبت از هزینه‌های یک خانوار به میان می‌آید بیشترین سهم را اجاره بها به خود اختصاص می‌دهد و افزایش اجاره بها به طور قطع فشار بسیار زیادی را به مستاجرین وارد خواهد کرد.
در شهرهایی مانند تهران، در واقع مستاجرین نیمی از درآمد خود را برای اجاره بها کنار می‌گذارند در نتیجه افزایش قیمت مسکن و اجاره بهای آن باعث می‌شود تا یک خانوار از سایر جنبه‌های رفاهی خود کمتر کند تا بتواند مکانی برای زندگی داشته باشد.
مهاجرت اجباری و روی آوردن افراد به حاشیه نشینی
زمانیکه اجاره بها افزایش پیدا می‌کند و قیمت مسکن در واقع برای خیلی از افراد غیرقابل پرداخت می‌شود، مستاجران در نتیجه برای تمدید مسکن‌هایی که در آن‌ها زندگی می‌کنند دچار مشکل خواهند شد.
تغییر منطقه یکی از تبعات افزایش قیمت مسکن که باعث می‌شود افرادی که تاکنون در واحدهای استیجاری خود زندگی می‌کردند هم اکنون مجبور شوند تا رو به اجاره‌نشینی در خانه‌های کوچکتر و در حاشیه شهر بیاورند. همچنین ساکن شدن افراد به صورت غیررسمی در حاشیه شهرها هم یکی دیگر از تبعات فرهنگی و اجتماعی افزایش قیمت است.
افزایش وام خرید راه حل مطمئنی نیست!
در شرایط کنونی اینطور به نظر می‌رسد که دولت باید برای حل این مشکل به صورت کاملا هوشمندانه عمل کند. شاید تصور کنید که افزایش وام خرید به عنوان یکی از بهترین راه حل‌ها مطرح می‌شود اما اینطور نیست.
در شرایطی که هم اکنون به وجود آمده است میزان تقاضا و تولید واحدهای مسکونی به میزان بسیار زیادی کاهش یافته است. این امر در واقع ناشی از تورمی است که در این زمینه به وجود آمده است. علاوه بر این، مالکان بسیار هم هستند که در واقع با افزایش قیمت از فروش واحدهای مسکونی خود جلوگیری می‌کنند و در نتیجه تعداد خانه‌های خالی هم افزایش یافته است.
برنامه وزارت راه و شهرسازی برای رویارویی با افزایش قیمت مسکن چیست؟
زمانیکه محمد اسلامی به جای عباس آخوندی وارد وزارت راه و شهرسازی شد، عمده برنامه‌هایی که این وزارتخانه داشت تغییر کرد و در واقع به سمت و سویی پیش می‌رود که در آن به جای طرح‌های دیگر، طرح حمایت از تولید و عرضه مسکن ایجاد شده است. در این طرح در واقع بیش از 400 هزار مسکن در طی دو سال 98 و 99 ساخته شده‌اند.
در زمینه مقابله با افزایش قیمت مسکن همچنین دولت در نظر دارد تا با کاهش 50 درصدی هزینه صدور پروانه‌ها و مجوزها، یک وام 25 میلیون تومانی با نرخ سود صفر درصد ارائه کند که در واقع بتوان توسط آن خرید مصالح از بازار تعهدی با 30 درصد تخفیف همراه باشد. دقت داشته باشید که اگرچه این طرح‌ها مناسب به نظر می‌رسند اما باید دید که آیا عمل کردن به آن‌ها در به سکون رسیدن بازار مسکن نقشی خواهد داشت یا خیر.
سوال اساسی که در اینجا به میان می‌آید این است که با در نظر گرفتن تسهیلاتی که برای انبوه سازان ایجاد شده است چه تصمیمی برای واحدها ساخته شده که با قیمت بازار تمام شده‌اند در نظر خواهند گرفت؟ با توجه به اینکه فاصله قدرت خرید برای مردم و قیمت مسکن همچنان رو به افزایش است آیا این طرح جوابگو خواهد بود؟ اینها تمامی ابهاماتی است که در این زمینه وجود دارد و تنها با گذشت زمان مشخص خواهند شد.