محله حسن آباد
معرفی :
به طور کلی در تهران دو نوع محله ی حسن آباد-زرگنده و حسن آباد قرار دارد که یکی در منطقه ی 3 و دیگری در منطقه 11 است. با ما همراه باشید تا شما را با این دو محله آشنا کنیم.
تاریخچه :
در گذشته محله ی حسن آباد زرگنده جایگاه سفارت خانه روسیه بود و روس های زیادی در آن زندگی می‌کردند و در نتیجه ی همین حضور محمد علی شاه قاجار در سال 1327 قمری به این سفارت خانه پناهنده شد. لغت زرگنده به طور کلی به معنی انباشته از زر است. وجود سفارت روسیه در این منطقه آن را به محلی برای رفت و آمد روس ها تبدیل کرده بود و از این نظر محله ی حسن آباد-زرگنده شهرت زیادی داشت و بسیاری از افراد به آن رفت و آمد داشتند.
این منطقه که اکنون در جنوب تهران قرار دارد ولی در گذشته در شمال غرب تهران بوده است. محله ی حسن آباد در گذشته یک باغ بزرگ بوده که به میرزا یوسف آشتیانی تعلق داشته و یک استخر بزرگ در آن وجود داشته که این استخر اکنون به سفارت ایتالیا تبدیل شده است. مستوفی الممالک نیز تمام زمین های این قسمت شامل بهجت آباد و از آنجا تا یوسف آباد ونک و اوین را خرید و بعد از مرگش این زمین ها بین ورثه تقسیم شد و باغ بزرگی در این منطقه بوجود آمد که مستوفی الممالک آن باغ را براساس نام پسرش حسن نام نهاد و پس از مرگ مستوفی الممالک این باغ به مردم فروخته شد و درنهایت به شکل مسکونی امروزی درآمد. در میدان حسن آباد در گذشته قبرستانی هم وجود داشته که بعدها تبدیل به آتش نشانی شد. لازم به ذکر است که میرزا کوچک خان جنگلی سردار جنگل نیز در این گورستان دفن شده بوده و بعد ها به رشت برده شد. گرمابه ای نیز در گذشته در این میدان وجود داشته که آن هم به قسمتی از ساختمان آتش نشانی تبدیل شده است.
بافت انسانی :
محله ی حسن آباد منطقه 11 در گذشته جزو مناطق اعیان نشین تهران بود؛ اما اکنون در جنوب تهران قرار گرفته است.
اهالی محله ی حسن آباد-زرگنده را در ابتدا افرادی تشکیل دادند که از شکرآب سمت آهار و اوشان به این قسمت آمدند و در اینجا سکنی گزیدند. بافت ساختمان های منطقه ی 3 از سال 1344 به بعد پیشرفت کرد و ساختمان های آن از نوع جدید و معاصر است. منطقه ی 3 در واقع در شمال شرقی شهر تهران قرار دارد. منطقه 3 با مناطق 4،2، 6 و 7 مرز دارد و همسایه است و بیشتر افراد آن از افراد متوسط به بالا هستند. جمعیت محله حسن آباد حدود 34250 نفر است. درواقع در گذشته این محله به دلیل داشتن باغ ها و قنات های فراوان بسیار خوش آب و هوا بوده است. در واقع بخش از بافت محله ی حسن آباد-زرگنده قدیمی است و از افرادی تشکیل شده اند که از قبل در این منطقه ساکن بودند و بخش نیز مربوط به مهاجران است. از دیگر مشکلات مردم محله زرگنده نبود سیستم فاضلاب در این منطقه است. بزرگراه صدر در شمال محله زرگنده، خيابان شهيد دستگردي در جنوب آن و خيابان شريعتي در شرق آن قرار دارد هم چنین بزرگراه مدرس نیز در غرب حسن آباد-زرگنده قرار گرفته است. پیش بینی می شود با حل کردن این مشکلات در محله حسن آباد-زرگنده این منطقه به یک منطقه ی اداری، فرهنگی تبدیل شود و افق های روشنی در انتظار این محله است.
محدودیت ترافیکی :
توجه داشته باشید حسن آباد منطقه ی 11 و خیابان های اطراف آن مانند خیابان وحدت اسلامی در منطقه ترافیکی بوده و یک طرفه هستند و برای رفتن به این مناطق بهتر است از وسایل نقلیه ی عمومی استفاده کنید.
حسن آباد- زرگنده نیز از نظر ترافیکی در محدوده ی ترافیکی قرار نگرفته است و مردم این منطقه به راحتی می توانند در آن رفت و آمد کنند.
دسترسی به اتوبوس و تاکسی :
شما می توانید برای رسیدن به میدان حسن آباد به راحتی در میدان انقلاب سوار تاکسی و اتوبوس شوید و به این منطقه برسید.
برای رسیدن به حسن آباد-زرگنده نیز می توانید در خیابان شریعتی، نبش کوچه رازی سوار اتوبوس شوید و در همان منطقه تاکسی های زیادی هم وجود دارند که شما را به این محله می رسانند. از جمله مزایا و نقاط قوت محله ی زرگنده درواقع نزدیکی آن به بزرگراه های اصلی و مراکز شهری است.
دسترسی به مترو :
اگر در میدان انقلاب سوار خط 4 مترو شوید به راحتی به میدان حسن آباد خواهید رسید. لازم به ذکر است که در ایستگاه انواع امکانات رفاهی مانند پله برقی، دفتر اشیاء گم شده، آب سردکن، سوپرمارکت و دفتر پلیس مترو وجود دارد.
پمپ بنزین :
در هر دو منطقه حسن آباد پمپ بنزین های زیادی وجود دارد و از لحاظ دسترسی به پمپ بنزین مشکلی وجود ندارد.
امکانات :
میدان حسن آباد در منطقه 11 از مناطق تاریخی و زیبای شهر تهران است که ساختمان هایی موسوم به هشت گنبد در آن وجود دارد که زیبایی خاص و منحصر به فردی به آن بخشیده اند به اندازه ای که اگر عکس آن را جلوی یک نفر بگذارید شاید فکر کند این ساختمان ها خارج از ایران قرار دارد. نام این میدان پس از انقلاب به میدان سی و یک شهریور تغییر نام داد. این ساختمان های زیبا توسط قلیچ باقلیان و لئون تادوسیان ارمنی ساخته شده است. به تازگی ساختمان ها وضعیت بهتری پیدا کرده اند و خیابان های این قسمت نیز سنگفرش و باز سازی شده اند. در سال های پیش اعتراضات زیادی در پی ساخت ساختمان بانک ملی و تخریب این قسمت انجام شد.
باغ های زیادی در حسن آباد منطقه 3 وجود دارد و وقتی از زرگنده به سمت الهیه برویم تعدادی از باغ ها را مشاهده خواهیم کرد که متعلق به ورثه خانم فخرالدوله هستند. منزل حشمت الدوله و حاجی رئیس التجار و اقبال الدوله نیز در حسن آباد-زرگنده وجود دارد. از دیگر خانه های تاریخی منطقه زرگنده می توان به منزل سعدالملک اشاره کرد. عشایر زیادی هم در محله حسن آباد-زرگنده مستقر بوده اند. درخیابان ظفر خیابان گوی آبادی خیابان دلیری سرای محله حسن آباد زرگنده نیز فعالیت هایی مانند تدریس خیاطی انجام می شود. متاسفانه در بعضی از مناطق زرگنده معتادانی وجود دارد که باید فکری به حال آن ها شود و از سطح منطقه جمع آوری گردند.
آستانه مبارك امامزاده اسماعيل (ع) و محوطه كارخانه رنگ سازي از دیگر مناطق معروف محله ی حسن آباد –زرگنده به حساب می آیند.
در میدانی که در محله حسن آباد منطقه 11 قرار دارد انواع مغازه ها از نوع کاموا فروشی، لوازم یدکی، قفل فروشی و سیسمونی وجود دارد و مردم منطقه از نظر دسترسی به فروشگاه با مشکلی مواجه نیستند.
محله ی حسن آباد زرگنده نیز از نظر مغازه و فروشگاه با مشکلی مواجه نیز و از طلافروشی و جواهر فروشی گرفته تا انواع مغازه های سوپرمارکت و بانک ها در آن وجود دارند. درمانگاه های زیادی مانند درمانگاه خيريه سلمان فارسي، درمانگاه خيريه رئوف، درمانگاه خصوصي ونك، درمانگاه خصوصي شايان و … نیز در نزدیکی محله حسن آباد-زرگنده قرار گرفته اند.