لایحه بودجه ۹۸ بخش مسکن در انتظار تصویب مجلس
اختصاص 6 ردیف از لایحه بودجه 98 به بخش مسکن حاکی از تلاش دولت برای پایان بخشیدن به پروژه مسکن مهر است. این لایحه در انتظار تصویب مجلس به سر می برد و باید دید مجلسی ها با پیشنهاد هیأت دولت موافقت می کنند یا خیر.
این روز ها تکمیل و تحویل پروژه مسکن مهر نقل محافل شده و اخبار های منتشر شده نشان می دهد این پروژه در نزدیکی خط پایان است. تعداد واحد های نیمه تمام پروژه مسکن مهر 390 هزار واحد برآورد شده است که با مشکلات انشعاباتی، خدماتی، زیرساختی و… دست به گریبان می باشند ضمن این که شماری از آن ها بدون متقاضی هستند و درخواستی برای آن ها وجود ندارد. برآورد های انجام شده حاکی از آن است که اتمام واحد های باقی مانده نیازمند بودجه ای به میزان 11 هزار میلیارد تومان است که به عقیده برخی ها با توجه به اثر این پروژه بر زندگی اجتماعی افراد و با علم به این که اعتبار پروژه های عمرانی کشور به 500 هزار میلیارد تومان می رسد، اختصاص این مقدار بودجه به تکمیل واحد های باقی مانده مسکن مهر کار چندان دشواری نیست هرچند تاکنون خبری از تأمین این بودجه منتشر نشده است. دولت در جریان تخصیص بودجه سال 98، در 8 امین تبصره از لایحه بودجه 98، بکارگیری منابع داخلی شرکت های عمرانی و سازمان ملی زمین و مسکن را برای پیشبرد این پروژه و رفع مشکلات مربوط به طرح های زیربنایی و روبنایی این طرح را مجاز اعلام کرده است.
در تبصره 1 لایحه بودجه سال 98 نیز اشاره ای به بخش مسکن شده و ساز و کار هایی جهت رسیدگی به حوزه مسکن در بند “ه” گنجانده شده است. در این بند صراحتا قید شده شرکت ملی نفت ایران در راستای تأمین قیر مورد نیاز پروژه ها، 6 هزار میلیارد تومان از درآمد حاصله از منابع دریافتی خوراک پالایشگاه ها و پتروشیمی ها را بایستی به دستگاه های اجرا واگذار نمایند. نیمی از رقم اعلام شده در اختیار وزارت راه و شهرسازی قرار خواهد گرفت تا برای آسفالت معابر پروژه های مسکن مهر و فرودگاه های کشور از آن استفاده نماید ضمن این که با همین مقدار اعتبار، آسفالت راه های اصلی، فرعی، روستایی و همچنین معابر محله های مورد هدف بازآفرینی شهری نیز در دستور کار قرار خواهد گرفت. حال نگاه ها به سمت مجلس معطوف شده و باید منتظر ماند نظر مجلسی ها در این خصوص چیست و آیا با این طرح موافقت می کنند یا خیر. آن طور که گفته می شود تصویب این طرح می تواند اتمام پروژه مسکن مهر را تا پایان شهریور ماه سال آینده نوید دهد.
محمد اسلامی، وزیر جدید راه و شهرسازی در ششمین روز از دی ماه، ضمن بازدید از سایت مسکن مهر در شهر جدید پردیس، از روش های جدید برای تأمین منابع مالی مورد نیاز پروژه مسکن مهر سخن به میان آورد و این طور گفت: در راستای تأمین منابع مالی مورد نیاز مسکن مهر، 6 ردیف بودجه در لایحه بودجه سال 98 تدوین نموده ایم.
تکمیل واحد های مسکونی مهر و تحویل آن ها به افراد متقاضی از مهم ترین اولویت های هر سه قوا، رئیس جمهور و وزیر جدید راه و شهرسازی می باشد که بار ها مسئولان و متقاضیان طی سال های اخیر آن را یادآور شده اند و بدان تأکید ورزیده اند. وزیر راه و شهرسازی طی روز های اخیر همزمان با بازدید از وضعیت مسکن مهر در شهر جدید پردیس از اختصاص 6 ردیف بودجه در لایحه بودجه سال 98 برای مسکن سخن گفت و آن را اقدامی مهم برای پیشبرد هرچه سریع تر واحد های مسکونی مهر اعلام کرد. با این وجود کماکان چنین امری محقق نشده است و اختصاص بودجه مورد نیاز برای تکمیل مسکن مهر عملی نگشته است. برآورد ها نشان می دهد اجرای پروژه های عمرانی کشور نیازمند اعتباری حدود 500 هزار میلیارد تومان می باشد که یکی از این پروژه های عمرانی بالطبع مسکن مهر است. برخی از کارشناسان عنوان می کنند از حیث اجتماعی، پروژه مسکن مهر قابل مقایسه با دیگر پروژه های عمرانی کشور نیست و طرح مسکن مهر را بایستی در اولویت و در صدر جدول قرار داد. تعداد واحد های مسکونی مهر باقی مانده در شهر جدید پردیس به 52 هزار واحد می رسد که از نظر اجتماعی بسیار حساسند. روند تکمیل این پروژه به واسطه کمبود 2 هزار میلیارد تومان هزینه متوقف شده که تأمین این بودجه می تواند تغییر فاحشی در روند ساخت و تکمیل این واحد ها داشته باشد.
برخی عنوان می کنند پیشرفت فیزیکی پروژه های شهر جدید پردیس و وضعیت زیرساختی و روبنایی واحد های این شهر، در مقایسه با واحد های دایر در شهر هایی چون پرند، هشتگرد، اندیشه و… در شرایط ضعیف تری قرار دارد. تعداد واحد های افتتاح شده در شهر جدید پردیس به 30 هزار واحد می رسد و پیشرفت فیزیکی 52 هزار واحد دایر در پردیس 86 درصد اعلام شده است. همزمان با رشد قیمت ارز، هزینه مصالح ساختمانی با روند رو به رشدی همراه بوده است و هزینه مربوط به برخی نصبیات آن طور که برآورد شده رشد 3 تا 4 برابری را تجربه نموده که این امر به یکی از بزرگترین مشکلات برای پیمانکاران بدل شده است. از سوی دیگر رشد قیمت مسکن و نرخ اجاره بها در تهران سبب شده متقاضیان واحد های مسکونی مهر در پردیس بیش از هر زمان دیگر پیگیر واحد هایشان باشند و روند پیشرفت و تکمیل این واحد ها را جویا شوند. این متقاضیان عنوان می کنند دولت نهم و دهم تکمیل این واحد ها ظرف 18 ماه را وعده داده بوده حال آن که سال ها از استارت این پروژه می گذرد و آن ها زمان زیادی است که در انتظار به پایان رسیدن واحد هایشان هستند. ساخت واحد مسکونی مهر در شهر جدید پردیس در سال 90 با چشم انداز تحویل 18 ماهه 82 هزار مسکن به متقاضیان استارت خورد و ظرف این مدت تنها 6200 واحد در اختیار متقاضیان قرار گرفت.
از مجموع 2 میلیون و 200 هزار واحد مسکونی مهر که قرار بود در اختیار خریداران قرار بگیرد هم اکنون 1 میلیون و 120 هزار واحد توسط دولت روحانی و 600 هزار واحد در دولت قبل واگذار شده است بنابراین آمار ها نشان می دهد تعداد واحد هایی که در زمان روحانی به مرحله تکمیل رسیده اند 64 درصد می باشد. از 390 هزار واحد مسکونی مهر که ادعا می شود باقی مانده و کماکان به نقطه پایان نرسیده است، 150 هزار واحد فاقد متقاضی می باشد که علت آن را جانمایی نامناسب عنوان می کنند و 240 هزار واحد به رغم این که تمام شده اند اما به دلیل عدم بهره مندی از خدمات زیربنایی و روبنایی مناسب نمی توان آن ها را به متقاضیان واگذار کرد.
در روز های اخیر در یک برنامه تلویزیونی، محمد اسلامی توضیحاتی در خصوص پروژه مسکن مهر ارائه نمود و جزئیاتی را در این باره عنوان کرد. این مقام مسئول ضمن اشاره به این که در دولت قبل چیزی حدود 700 هزار مسکن در اختیار متقاضیان تحویل قرار گرفت، افزود: در دولت تدبیر و امید نیز 1 میلیون و 200 هزار واحد مسکن مهر به واجدین شرایط واگذار شده است با این حال واحد های باقی مانده عموما با مشکلاتی همچون جانمایی نامناسب، مشکلات روبنایی، زیربنایی، خدمات جانبی و… دست به گریبان هستند. وی افزود: طی روز های آتی، هر هفته شاهد افتتاح تعدادی از واحد های مسکونی مهر خواهیم بود.
احمد اصغری مهرآبادی ضمن شرکت در جلسه شورای تأمین مسکن در آذربایجان غربی، از اتمام پروژه مسکن مهر تا پایان شهریور ماه سال آینده خبر داد و اظهار داشت: این واحد ها تا انتهای تابستان سال آینده به نقطه پایان خواهند رسید و به متقاضیان واگذار خواهند شد. این درحالی است که نمایندگان مجلس از عدم وجود اعتبارات لازم برای پیشبرد این طرح خبر می دهند و اظهار می کنند بودجه مورد نیاز برای تخصیص به این پروژه وجود ندارد. یوناتن بت کلیا به عنوان یکی از اعضای کمیسیون عمران مجلس، ضمن اشاره به این که پیشبرد پروژه مسکن مهر با کمبود بودجه همراه است اظهار داشت: در شرایط فعلی بودجه قابل قبولی در دست نیست که بتوان آن را به طرح مسکن مهر اختصاص داد، از این رو اتمام این پروژه در ماه های پیش رو شدنی نیست.
در 4 امین روز از دی ماه، لایحه بودجه سال 98 درحالی توسط رئیس جمهور در اختیار مجلس قرار گرفت که در آن قید شده شرکت های دولتی می توانند از محل منابع داخلی برای پیشبرد مسکن مهر و اتمام واحد های باقی مانده استفاده کنند که این لایحه در انتظار تصویب و نظر نهایی مجلس است و کماکان به عنوان قانون به مرحله تصویب نرسیده است هرچند برخی عنوان می کنند مخالفت مجلس با این طرح دور از انتظار است. بر اساس یکی از تبصره های این لایحه که پیرامون مسکن تدوین شده است، از 5 هزار میلیارد تومان بدهی بانک مسکن به بانک مرکزی می توان برای برای تکمیل و رفع مشکلات واحد های باقی مانده مسکن مهر استفاده کرد و ساخت واحد های حمایتی و مساکن اجتماعی را استارت زد و همچنین ساخت واحد ها در بافت ها و محله های ناکارآمد کشور را آغاز نمود.
در یکی دیگر از بند های این تبصره عنوان شده امکان استفاده از حداکثر 15 هزار میلیارد ریال منابع داخلی شرکت عمران شهر های جدید و سازمان ملی مسکن و زمین، برای وزارت راه و شهرسازی جهت اجرای طرح های مزبور وجود دارد.